Θέσεις της Colour Youth – Κοινότητας LGBTQ Νέων Αθήνας για τη δημόσια διαβούλευση σχεδίου νόμου για την: “Εφαρμογή της αρχής της ίσης μεταχείρισης ανεξαρτήτως φυλής, χρώματος, εθνικής ή εθνοτικής καταγωγής, γενεαλογικών καταβολών, θρησκευτικών ή άλλων πεποιθήσεων, αναπηρίας ή χρόνιας ασθένειας, ηλικίας, οικογενειακής ή κοινωνικής κατάστασης, σεξουαλικού προσανατολισμού, ταυτότητας ή χαρακτηριστικών φύλου και άλλες διατάξεις”
Στις 30 Ιουνίου τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση η νομοθετική πρωτοβουλία του Υπουργείου Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων για την εφαρμογή της αρχής της ίσης μεταχείρισης, η οποία αντικαθιστά το ν. 3304/2005 και ενσωματώνει τις ενωσιακές Οδηγίες 2000/43/ΕΚ, 2000/78/ΕΚ και 2014/54/ΕΕ.
Αρχικά, μας χαροποιεί ιδιαιτέρως η, για πρώτη φορά, απαγόρευση των διακρίσεων στον τομέα της εργασίας και της απασχόλησης με βάση την ταυτότητα ή τα χαρακτηριστικά φύλου. Επίσης θεωρούμε σημαντική την αντικατάσταση του όρου «γενετήσιος προσανατολισμός» του ν. 3304/05 με τον ορθότερο όρο «σεξουαλικός προσανατολισμός».
Ως θετική κρίνουμε και την αναφορά σε αρκετά σημεία της νομοθετικής πρωτοβουλίας στην ανάγκη συνεργασίας και της έναρξης ενός κοινωνικού διαλόγου μεταξύ του κράτους και οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών με καταστατικό σκοπό την καταπολέμηση των διακρίσεων για λόγους, μεταξύ άλλων, σεξουαλικού προσανατολισμού, ταυτότητας ή χαρακτηριστικών φύλου. Ελπίζουμε αυτός ο διάλογος να ευοδωθεί με σκοπό την διασφάλιση της ίσης μεταχείρισης όλων των πολιτών μέσω της συνεργασίας κρατικών φορέων και της κοινωνίας των πολιτών.
Όσον αφορά τις παρατηρήσεις μας με σκοπό τη βελτίωση της συγκεκριμένης πρωτοβουλίας, έχουμε να επισημάνουμε τα εξής:
α) Άρθρο 2: Θεωρούμε θετική την απαραίτητη διεύρυνση και εκσυγχρονισμό του ορισμού της διάκρισης.
Πιστεύουμε πως επίσης σημαντικό είναι το σχέδιο νόμου να συμπεριλάβει σαφείς ορισμούς για τον σεξουαλικό προσανατολισμό, την ταυτότητα φύλου, τα χαρακτηριστικά φύλου αλλά και κάθε αιτίας για διάκριση που αναφέρεται στο σχέδιο νόμου ώστε να είναι ευκολότερη η εφαρμογή της νομοθεσίας εφόσον αυτή ψηφιστεί.
β) Άρθρο 3: Η αρχή της ίσης μεταχείρισης στους τομείς της κοινωνικής προστασίας, συμπεριλαμβανομένης της κοινωνικής ασφάλισης και της υγειονομικής περίθαλψης, των κοινωνικών παροχών και των φορολογικών διευκολύνσεων ή πλεονεκτημάτων, της εκπαίδευσης και της πρόσβασης στη διάθεση και την παροχή αγαθών και υπηρεσιών που διατίθενται (συναλλακτικά) στο κοινό, συμπεριλαμβανομένης της στέγης, εφαρμόζεται ανεξαρτήτως φυλής, χρώματος, εθνικής ή εθνοτικής καταγωγής, γενεαλογικών καταβολών (άρθρο 3, παρ. β). Θεωρούμε λάθος τη μη επέκταση της εφαρμογής της ίσης μεταχείρισης στους τομείς αυτούς και με βάση το σεξουαλικό προσανατολισμό, την ταυτότητα ή τα χαρακτηριστικά φύλου. Γνωρίζουμε ότι η νομοθετική πρωτοβουλία ενσωματώνει σε μεγάλο βαθμό ενωσιακή νομοθεσία, αλλά αυτό σε καμία περίπτωση δεν εμποδίζει ένα κράτος μέλος, όπως η Ελλάδα, να παράσχει ευρύτερη προστασία από την προβλεπόμενη. Παρότι μια τέτοια επέκταση προβλέπεται από το Άρθρο 29 του σχεδίου νόμου -μέσω προεδρικού διατάγματος-, πιστεύουμε πως είναι σημαντικό αυτό να προβλέπεται ρητά στη νομοθεσία.
γ) Άρθρο 6: Ως οργάνωση νέων μας απασχολεί ιδιαιτέρως η πρόβλεψη δικαιολογημένης διαφορετικής μεταχείρισης λόγω ηλικίας. Παρότι χαιρετίζουμε την τυπική αυστηροποίηση του λεκτικού του άρθρου μέσω της προσθήκης της φράσης “ειδικώς αιτιολογημένη” σε σχέση με το άρθρο 11 του ν. 3304/2005, κρίνουμε σημαντικό να γίνει ειδική πρόβλεψη ώστε το συγκεκριμένο άρθρο να μην αποτελεί βάση για περαιτέρω εκμετάλλευση του νεανικού εργατικού δυναμικού και την καταστρατήγηση των εργατικών του δικαιωμάτων, αλλά να αποτελέσει όντως μέσο για την καταπολέμηση της νεανικής ανεργίας.
δ) Άρθρο 8: Θεωρούμε σημαντικό να προβλεφθεί στο άρθρο 8, παρ. 3 η άνευ παραβόλου υπέρ του δημοσίου αντιπροσώπευση του βλαπτόμενου ενώπιον των δικαστηρίων από νομικά πρόσωπα, ενώσεις ή οργανώσεις.
ε) Άρθρο 27: Είναι σημαντικό να διασφαλιστεί ότι η κατάργηση του άρθρου 16 του ν. 3304/05 δε θα οδηγήσει στην άρση του ποινικού κολασμού των παραβατών της αρχής της ίσης μεταχείρισης, όπως αυτή προστατεύεται στο πλαίσιο της συγκεκριμένης νομοθετικής πρωτοβουλίας.
Κλείνοντας, αξίζει να τονίσουμε πως η διασφάλιση της αρχής της ίσης μεταχείρισης αποτελεί υποχρέωση μιας δημοκρατικής κοινωνίας και προϋποθέτει μια σειρά από νομοθετικές πρωτοβουλίες για την εξάλειψη των διακρίσεων εις βάρος των ΛΟΑΤΚΙ ατόμων και τη διασφάλιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων τους. Θεωρούμε σημαντικό να καταστεί σαφές πως όσο δεν υπάρχει η νομική αναγνώριση της ταυτότητας φύλου αλλά και νομοθετικό πλαίσιο για τις εγχειρίσεις κανονικοποίησης σε intersex (μεσοφυλικά) βρέφη, δε μπορούμε να μιλάμε σοβαρά για προστασία των τρανς και intersex (μεσοφυλικών) ατόμων, αντίστοιχα, από διακρίσεις. Τέλος, θα πρέπει να εκσυγχρονιστουν και οι νομοθεσίες που προστατεύουν από διακρίσεις με βάση το φύλο, ώστε να περιλαμβάνουν ρητά τις διακρίσεις με βάση την ταυτότητα φύλου και συνεπώς να προβλέπουν ρητά την προστασία των τρανς ατόμων.